‘Ach, moedertje’, is het tweede boek van Hugo Borst over zijn moeder met dementie. De opvolger dus van ‘Ma‘. ‘Ik verlies ma beetje bij beetje’, zegt Hugo in zijn boek en dat is ook wat hij beschrijft. De achteruitgang van zijn moeder, de interactie met de medebewoners op de afdeling waar zijn moeder woont, de liefdevolle zorg door het personeel, de invloed van de bezuinigingen op de zorg en de acties die daarop volgen. En bovendien zijn veel gebeurtenissen met zijn moeder, aanleiding om terug te kijken naar hoe het vroeger was.
‘Een half uurtje later vraagt verzorgende Wendy: ‘Wilt u een ijsje, mevrouw Borst? ‘Tot mijn stomme verbazing zegt ma ja. Ze kiest een waterijsje, een raket. Zou ze vroeger nooit gedaan hebben. Ik kocht een raket voor mezelf, voor ma nam ik een cornetto mee.’
Door de toon van zijn boek worden op schijnbaar luchthartige wijze veel onderwerpen besproken: de behoefte van contact bij de bewoners: mevrouw Dullaart die steeds om een kus vraagt, meneer Schimmel die behoefte heeft aan een vrouw, meneer Groeneveld die steeds vraagt waar zijn vrouw blijft. Eetproblemen, incontinentie, euthanasie, onrust bij bewoners, pijn, schaamte. Het is wederom een intiem inkijkje in het leven van Hugo’s moeder en iedereen die er daar een rol in speelt: naasten, zorg en medebewoners.
De hoogtepunten zijn toch de momenten waar Hugo zelf het meest van geniet. Dat zijn vooral momenten dat hij iets van zijn oude moedertje herkent. ‘Ze heeft een andere identiteit, al herken ik mijn oude moeder nog vaak in dit nieuwe mysterieuze wezen’. En de momenten dat ze echt contact hebben, dat ze weet wie ze zijn, bijvoorbeeld met Hugo’s zoon (haar kleinzoon). Toch vraagt hij zich ook steeds af hoe de wereld er voor haar uit ziet. ‘Geen mens verdient het om vervreemd te raken van zichzelf’.
En de achteruitgang wordt haarscherp uit de doeken gedaan: de taal verlaat haar grotendeels, ze verdraagt geen kleren meer die knellen, ze weet niet meer hoe ze moet eten, ze is incontinent. Is er sprake van ‘ondraaglijk lijden’ en wat is de betekenis van de ooit getekende euthanasieverklaring? Niets, blijkt al gauw, dat was te lang geleden. De vraag zoemt echter toch rond: .. maar is het niet beter dat ze sterft? En toch, en toch, ondanks alles vrees ik dat moment. Vroeger als kind, was ik al bang dat ma zou doodgaan.’
Anniek Kramer
Schreef het boek ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘, samen met Marcelle Mulder. Wij geven ook workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers over contact maken met en op bezoek gaan bij mensen met dementie. Klik hier.
DEEL dit bericht alsjeblieft via Facebook en/of LinkedIn. De knoppen daarvoor vind je onder dit bericht op mijn site. Klik hier.
Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Klik op de site op ‘Volg dementie'(in de rechterkolom bovenaan) en vul je mailadres in.
Verbinden van mensen via natuur en kunst, dat is wat Erika Meershoek van stichting ZaaiGoed drijft. Ik sprak haar op de zintuigentuin in Haarlem Noord. Twee keer per week komen kwetsbare ouderen (waaronder mensen met dementie) uit de buurt bijeen voor een ‘dagje natuur’.
Tientallen jaren lang deelden ze lief en leed. Ze deelden de huiskamer, de badkamer, de slaapkamer. Ze deelden vreugde en verdriet en ze zorgden voor elkaar. Hoe wreed is het dat na een verhuizing naar een verpleeghuis de gelegenheid om samen te slapen ineens voorbij is. Zou hier in de verpleeghuiswereld wel eens bij worden stil gestaan? Zou er wel eens worden gevraagd of er behoefte is om af en toe bij elkaar te slapen? Is het niet mogelijk om een aantal wat bredere bedden te hebben?
Over dementie 