Deze week weer een gastblog van Marcelle Mulder:
Bij de voordeur van het woonzorgcentrum zit een wat morsige meneer in een rolstoel. Hij groet amper als ik langsloop en ik denk: “Oh, wat lijkt het me toch moeilijk om oud en afhankelijk te zijn en de hele dag te moeten zitten in je rolstoel, met weinig om handen, met mensen om je heen, die je nauwelijks kent, waar je weinig mee hebt….”
Ik ben vanochtend te gast in dit centrum, omdat men daar deze maanden volop aandacht besteedt aan de dromen en idealen van de mensen die er wonen én van hen die er werken. De welzijnsmedewerkers Candida, Riemke en Ineke hebben inspiratie opgedaan uit het boek Bezielde jaren, zingevingsactiviteiten met ouderen, hun familie, vrienden en vrijwilligers, dat ik schreef met Janke Jeltsje van Dijk en Trijntje Scheeres. Samen met dorpsgenoten, bewoners en vrijwilligers zijn ze ermee aan de slag gegaan. En hoe!
Er staat een prachtige oude twijfelaar, compleet met nachtkastje en lampetkan. Er hangen dromenvangers die de bewoners en inwoners van het dorp hebben gemaakt en overal hebben opgehangen en jawel, daarin zijn al talloze dromen van vroeger en nu gevangen. Want er wordt wat af-gedroomd in een mensenleven. En er leven heel wat idealen – van vroeger en nu – . Ter plekke zijn er allerlei voorbeelden te bewonderen van waar de mensen van dromen en droomden toen ze jong waren. Van waar ze voor stonden en vaak nog steeds voor staan. Een aantal van hen gaat daar vanochtend over vertellen. Ik ben benieuwd.
We zitten met zijn allen in de grote hal: bewoners, vrijwilligers, verzorgenden aan de koffie, een enkele mantelzorger, leden van de cliëntenraad.
Riemke opent de ochtend en vertelt over zingeving als je oud bent, over datgene dat je leven de moeite waard maakt, datgene waar je uit kunt putten, waar het wat jou betreft om draait. En over de dromen en verlangens, die mensen van alle leeftijden hebben en die richting geven of gegeven hebben aan hun leven. Daarna komen de mensen aan te woord.
Een meneer vertelt dat hij vroeger niet goed zindelijk werd en dat zijn vader hem een elektrisch treintje beloofde als het hem zou lukken. En jawel, het werkte! Meneer kreeg zijn eerste treintje en dat bleek een schot in de roos. Hij droomde van nog veel meer treintjes en zo heeft hij inmiddels een heel spoorwegemplacement bij elkaar gespaard. Hij geniet er enorm van, het is voor hem echt een passie.
Dat sluit mooi aan bij wat de kok van het huis eerder al vertelde: hij is al sinds zijn jeugd weg van Lego. Hij heeft inmiddels heel veel materiaal en maakt daar hele bouwwerken mee. Binnenkort neemt hij een middag bakken vol Lego mee en dan gaan de kinderen uit het dorp samen met de bewoners aan de slag.
Ook een mantelzorger komt aan bod. Zijn passie is om muziek te maken voor ouderen in zorgcentra. Hij heeft zijn gitaar bij zich en zingt oude liedjes die de dames en heren goed kennen en onmiddellijk meezingen. Het geeft een mooie sfeer als er ook een wiegeliedje van weleer klinkt…
Dan komt de wat morsige meneer die ik bij de voordeur trof in zijn rolstoel voor ons zitten en hij begint te vertellen. Opeens zien we een heel andere man: open, gepassioneerd vertelt hij dat hij jarenlang actief was bij de vogelwacht. Elk jaar weer probeerden hij en zijn mede-wachters de boeren te bewegen om de vogels in hun weiden te beschermen, te ontzien. En hen aan te zetten tot een bijdrage voor het wachterswerk. “Want”, zo zei meneer, “Je moet met de natuur omgaan zoals je met het leven zelf omgaat: het is belangrijk, het is kostbaar, je moet er zuinig op zijn.”
Tjonge, wat een kracht, wat een man. Na afloop komen mensen naar hem toe, om hem te complimenteren met zijn mooie werk al die jaren.
Ik vraag een mevrouw naar haar passie, haar ideaal. Ze is bescheiden, maar ze wil me graag iets laten zien. Op haar kamer komen prachtige gehaakte kleedjes tevoorschijn; het ene nog fijner dan het andere. Ik had er nog nooit goed naar gekeken, maar begrijp nu wat een kunstig werk dat moet zijn geweest, om steeds weer nieuwe figuren en patronen uit te proberen. Met geweldig resultaat. Het zou me niets verbazen als er uit haar collectie binnenkort in het huis ook het een en ander te bewonderen valt. Want ze zijn er hier nog helemaal niet mee klaar, met het uitwisselen en genieten van elkaars dromen en idealen.
De meneer van de vogelwacht is inmiddels helaas overleden. Des te mooier dat hij vorige maand nog even volop in het licht heeft kunnen staan met zijn passie voor de weidevogels. Dank je wel Candida, Riemke, Ineke en al die andere mensen die de dromen en idealen van deze mensen hebben willen vangen en tonen!
Anniek Kramer
Samen met Marcelle Mulder auteur van het boek ‘Op bezoek bij een dierbare met dementie, met ruim 60 ideeën om samen te genieten’.
Start de dag rustig op. Dat is belangrijk volgens Freek Gillissen (verpleegkundige geheugenpoli VU). Hij is aan het woord, tijdens het webinar van CZ, samen met Gerben Jansen (casemanager dementie, op de foto). Vermijd stress, ga niet lopen haasten, breng rust aan bijvoorbeeld met een rustig muziekje. Een vast dagritme helpt om structuur aan te brengen in de dag. Dat kan door op vaste tijdstippen op te staan, te eten en naar bed te gaan.
Over dementie 