Deze week een gastblog van Marjanne van Esveld, trainer huiselijk geweld:
Onderzoeken laten zien, dat ouderenmishandeling veel voorkomt, al is het de minst bekende en minst gesignaleerde vorm van huiselijk geweld. Toch gaat het om ongeveer 200.000 getroffen ouderen per jaar. Een Maastrichts onderzoek heeft het zelfs over vier op de tien thuiswonende mensen met dementie.
Ook in mijn trainingen ‘Aanpak ouderenmishandeling’ kom ik veel deelnemers tegen die nooit ouderenmishandeling hebben gezien. Ze vertellen dat ze geëmotioneerd raken van het Veilig Thuis spotje, waarin een vrouw snel wegfietst en de oude man met zijn kapotte bootje achterblijft. ‘Zoiets doe je toch niet, komt het echt voor?’
Toch zijn er ook professionals die deze ouderen wél kennen. Ze werken in het maatschappelijk werk, de thuiszorg, dagbesteding, banken, notariaat, woningcorporaties. Zij kennen ouderen die nauwelijks te eten en te drinken hebben of die uitgescholden en gekleineerd worden. Ouderen met dementie worden geregeld vastgebonden, krijgen stiekem medicatie toegediend of worden opgesloten in hun woning.
Er zijn verhalen over het onrechtmatig gebruik van de pinpas, het vroegtijdig eigen maken van juwelen en tafelzilver, een gedwongen testamentswijziging, misbruik van persoonsgebonden budget of zelfs huisuitzetting.
Deze signaleerders kennen veel schrijnende situaties, waarin kwetsbare afhankelijke ouderen, niet veilig zijn bij diegenen die ze nodig hebben voor hun welbevinden en (mentale) gezondheid.
Voor deze ouderen, die niet voor zichzelf op kunnen komen, vraag ik aandacht. Ik vind het heel erg belangrijk dat we ouderen die mishandeld worden in beeld krijgen. En dat niet alleen. Ik hoop dat we dan ook de vaardigheden en het doorzettingsvermogen hebben om deze mishandeling aan te pakken en te stoppen. Want na signalering ontstaat vaak het gevoel dat er niets aan te doen is. Zeker als de oudere er niet over wil praten, bijvoorbeeld uit loyaliteit of uit angst voor represailles of om het contact te verliezen met de familie.
Adviezen bij ouderenmishandeling
Wat te doen? Allereerst: geloof dat ouderenmishandeling voorkomt. Je ziet het pas als je het gelooft. Handel dan volgens de stappen van de wet meldcode en laat deze ouderen niet in de steek!
Stap 0: Je vangt signalen op.
Stap 1: Je brengt de signalen in kaart, observeer bv. de oudere in gedrag, uiterlijk en in interactie.
Stap 2 Overleg met een deskundige collega of bel Veilig Thuis voor advies T 0800-2000 (anoniem).
Stap 3 Bespreek je zorgen met betrokkene(n).
Stap 4 Weeg de aard en de ernst van de mishandeling.
Stap 5 Beslis (met Veilig Thuis): melden of hulp verlenen.
Houd altijd contact met deze oudere, óók als de oudere de signalen en de zorgen niet herkent (of wil herkennen). Win vertrouwen en monitor wat er gebeurt. Doel is het stoppen van de mishandeling en een duurzaam herstel van de veiligheid.
Meer weten?
– Aanpak ouderenmishandeling. Klik hier.
– Slachtofferwijzer hulppagina. Klik hier.
– Rijksoverheid over de meldcode bij huiselijk geweld. Klik hier.
Marjanne van Esveld, trainer huiselijk geweld marjanne@de-veer-kracht.nl
Anniek Kramer, auteur van:
* STEUN EN TROOST BIJ DEMENTIE, in gesprek met zorggevers en zorgprofessionals over schuld, schaamte en spijt en wat steun en troost biedt (februari 2019).
* OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten, samen met Marcelle Mulder.
Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Vul dan op de site in de rechterkolom, je mailadres in. Fijn als je dit bericht deelt!
Over dementie 