Ouderenmishandeling bestaat!

Deze week een gastblog van Marjanne van Esveld, trainer huiselijk geweld:

Onderzoeken laten zien, dat ouderenmishandeling veel voorkomt, al is het de minst bekende en minst gesignaleerde vorm van huiselijk geweld. Toch gaat het om ongeveer 200.000 getroffen ouderen per jaar. Een Maastrichts onderzoek heeft het zelfs over vier op de tien thuiswonende mensen met dementie.

Ook in mijn trainingen ‘Aanpak ouderenmishandeling’ kom ik veel deelnemers tegen die nooit ouderenmishandeling hebben gezien. Ze vertellen dat ze geëmotioneerd raken van het Veilig Thuis spotje, waarin een vrouw snel wegfietst en de oude man met zijn kapotte bootje achterblijft. ‘Zoiets doe je toch niet, komt het echt voor?’

Toch zijn er ook professionals die deze ouderen wél kennen. Ze werken in het maatschappelijk werk, de thuiszorg, dagbesteding, banken, notariaat, woningcorporaties. Zij kennen ouderen die nauwelijks te eten en te drinken hebben of die uitgescholden en gekleineerd worden. Ouderen met dementie worden geregeld vastgebonden, krijgen stiekem medicatie toegediend of worden opgesloten in hun woning.

Er zijn verhalen over het onrechtmatig gebruik van de pinpas, het vroegtijdig eigen maken van juwelen en tafelzilver, een gedwongen testamentswijziging, misbruik van persoonsgebonden budget of zelfs huisuitzetting.

Deze signaleerders kennen veel schrijnende situaties, waarin kwetsbare afhankelijke ouderen, niet veilig zijn bij diegenen die ze nodig hebben voor hun welbevinden en (mentale) gezondheid.

Voor deze ouderen, die niet voor zichzelf op kunnen komen, vraag ik aandacht. Ik vind het heel erg  belangrijk dat we ouderen die mishandeld worden in beeld krijgen. En dat niet alleen. Ik hoop dat we dan ook de vaardigheden en het doorzettingsvermogen hebben om deze mishandeling aan te pakken en te stoppen. Want na signalering ontstaat vaak het gevoel dat er niets aan te doen is. Zeker als de oudere er niet over wil praten, bijvoorbeeld uit loyaliteit of uit angst voor represailles of om het contact te verliezen met de familie.

Adviezen bij ouderenmishandeling
Wat te doen? Allereerst: geloof dat ouderenmishandeling voorkomt. Je ziet het pas als je het gelooft. Handel dan volgens de stappen van de wet meldcode en laat deze ouderen niet in de steek!
Stap 0: Je vangt signalen op.
Stap 1: Je brengt de signalen in kaart, observeer bv. de oudere in gedrag, uiterlijk en in interactie.
Stap 2  Overleg met een deskundige collega of bel Veilig Thuis voor advies T 0800-2000 (anoniem).
Stap 3  Bespreek je zorgen met betrokkene(n).
Stap 4  Weeg de aard en de ernst van de mishandeling.
Stap 5  Beslis (met Veilig Thuis): melden of hulp verlenen.

Houd altijd contact met deze oudere, óók als de oudere de signalen en de zorgen niet herkent (of wil herkennen). Win vertrouwen en monitor wat er gebeurt. Doel is het stoppen van de mishandeling en een duurzaam herstel van de veiligheid.

Meer weten?
– Aanpak ouderenmishandeling. Klik hier.
– Slachtofferwijzer hulppagina. Klik hier.
– Rijksoverheid over de meldcode bij huiselijk geweld. Klik hier.

Marjanne van Esveld, trainer huiselijk geweld marjanne@de-veer-kracht.nl

Anniek Kramer, auteur van:
* STEUN EN TROOST BIJ DEMENTIE, in gesprek met zorggevers en zorgprofessionals over schuld, schaamte en spijt en wat steun en troost biedt (februari 2019).
* OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten, samen met Marcelle Mulder.
Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Vul dan op de site in de rechterkolom, je mailadres in. Fijn als je dit bericht deelt!

TV: Eric Scherder over oud worden

Waarom wil ik iedereen overtuigen dat het leven geweldig blijft, ook als je oud wordt? Dat vraagt Eric Scherder zich af in de EO serie ‘Op zoek naar Methusalem’. Hij is er van overtuigd, dat je gelukkig oud kunt worden, als je maar actief blijft.

In de serie (donderdagavonden 20.30 op NPO 2) praat hij met allerlei mensen over hun oude dag. Het beeld bij ouder worden is toch dat het gepaard gaat met verval, achteruitgang van functies en het wegvallen van mensen om je heen. Er is veel angst voor (totale) afhankelijkheid. In de uitzending zien we Annie voorbijkomen, die nu 71 is en al 15 jaar geleden besloten heeft dat ze niet ouder wil worden dan 80. Eric gaat mee vissen met een 76 jarige IJslander, die na zijn baan op een bank, nu vier dagen in de week gaat vissen op een kottertje.

Ook praat hij met zijn broer, over de laatste fase van het leven van hun vader. Hun vader veranderde na een ziekbed, werd dankbaar en zo beleefde zijn broer, die veel voor hem zorgde ‘een gouden tijd, een cadeautje’. Dat is ook de ervaring van de dochter van een vrouw met dementie. Ze vertelt over de warme band die ze nu met haar moeder heeft, dat was vroeger wel anders. Toch wil ze zelf niet zó oud worden. Want kan je gelukkig zijn als je dementie hebt? Of heb je gelukkige momenten?

Ontroerend vind ik Roel, ver in de 90, maar hij rijdt nog auto en haalt dan zijn 106-jarige vriendin op voor een bezoekje aan het tuincentrum. Toch zegt hij: ‘de goede dagen wegen niet tegen de zware dagen op. Er is niets meer dat ik nog wil. Wat doe ik hier in Godsnaam?’

Eric Scherder, neuropsycholoog en bekend van zijn lezingen over het brein, heeft een luchtige en toch serieuze toon in de gesprekken.

Klik hier om de uitzending terug te zien.

Ik geef ook workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers, rondom het thema contact maken en op bezoek gaan bij mensen met dementie. Klik hier of mail me menskapitaal@live.nl

Anniek Kramer, Auteur van ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘, samen met Marcelle Mulder.

Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Vul dan op de site in de rechterkolom, je mailadres in.