Dansen?

De dag nadat ik dit gedicht schreef, zag ik dit prachtige filmpje over een dansproject van huidhonger. Dansen maakt iets los in mensen, ook in mensen met dementie. ‘Laat ze niet zitten’.

Anniek Kramer

Auteur van ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘, samen met Marcelle Mulder.

Rondom het thema contact maken en op bezoek gaan bij mensen met dementie geef ik workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers. Klik hier of mail me menskapitaal@live.nl

Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Vul dan op de site in de rechterkolom, je mailadres in.

Terug in de tijd, met mensen met dementie

Teruggaan in de tijd is bij mensen met dementie een manier om met hen in gesprek te komen. Over het korte verleden weten ze vaak weinig tot niets meer. Over de tijd dat ze jong waren zijn soms nog levendige gesprekken mogelijk. 

Van dit gegeven maakt ook ‘De tijdmachine’ gebruik. De tijdmachine reist met bewoners van verpleeghuizen terug naar de zestiger jaren. Niet alleen om daar herinneringen op te halen, maar ook om uit te vinden wat iemand nu nog zou willen doen. Hoe ziet een fijne dag er uit? En hoe kan dat gerealiseerd worden?

De tijdmachine is een stichting, die in verpleeghuizen een tijdelijke omgeving bouwt, waarin mensen worden geprikkeld om terug te reizen naar de periode dat ze in de bloei van hun leven waren. Een keuken, een filmzaal, een dancing. De interesses, drijfveren en verlangens uit die tijd worden vertaald naar het nu: wat zou de oudere nog willen, waar heeft zij behoefte aan?

De verhalen die door de ‘reisleiders’ worden verzameld worden gebundeld in een ‘reisverslag’,  waarin de wensen van de bewoners worden vastgelegd. Deze ervaringen zijn het begin van vraaggestuurd werken. Niet het aanbod bepaalt wat voor activiteiten er zijn, maar de vraag van de bewoners zelf staan centraal. Ook de uitvoering van de wensen wordt begeleid door de tijdmachine, er worden bijvoorbeeld ‘maatjes’ gezocht om de vragen mogelijk te maken.

Meer weten? Klik hier voor de site van de tijdmachine. Over hun aanpak hebben ze ook een boek geschreven. Voor zorginstellingen is dit gratis te bestellen. Klik hier.

Over teruggaan in de tijd werd ook aandacht besteed in Nieuwsuur. Daarin sprak Anneke van der Plaats over haar ‘omgevingsmethodiek’. Ze legt uit, dat een gunstige omgeving, gunstig gedrag oplevert en een ongunstige omgeving, ongunstig gedrag. Een gunstige omgeving is dan een omgeving die lijkt op de omgeving waarin mensen vroeger leefden: streepjesbehang en rood velours gordijnen. Een herkenbare omgeving kan vast rust geven aan mensen met dementie, maar zal niet de oplossing zijn voor alle onrustige gedrag. Klik hier voor de uitzending.

TIP: En vanaf aanstaande maandag op NPO 1 om 22.20 bij omroep Max: de verfilming van het boek van Hendrik Groen.

Anniek Kramer

Auteur van ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘, samen met Marcelle Mulder.

Rondom het thema contact maken en op bezoek gaan bij mensen met dementie geef ik workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers. Klik hier of mail me menskapitaal@live.nl

Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Vul dan op de site je mailadres in. Ook fijn als je dit bericht wilt delen via de deelknoppen onderaan dit bericht op de site. 

Opbloeien in een tuin – voor mensen met dementie

Verbinden van mensen via natuur en kunst, dat is wat Erika Meershoek van stichting ZaaiGoed drijft. Ik sprak haar op de zintuigentuin in Haarlem Noord. Twee keer per week komen kwetsbare ouderen (waaronder mensen met dementie) uit de buurt bijeen voor een ‘dagje natuur’.

In de gezellige kantine van Onze Gezellen is er om tien uur koffie met wat lekkers. Er wordt bijgepraat en er worden plannen gemaakt. Zo kwam de inrichting van de tuin in overleg tot stand. Er is gekozen voor 4 thema’s: voelen, ruiken, proeven en kleur (zien) naar de 4 zintuigen. Vandaar de naam ‘Zintuigentuin’. En na het gesprek trekken ze natuurlijk naar buiten, naar de tuin, die op ‘rollatorafstand’ ligt.

Naast de 4 zintuigenbedden, staan er bloembakken op rolstoelhoogte en er is net een nieuwe bank geplaatst om even lekker op uit te puffen. De bloembakken en de bank zijn gemaakt door jongeren van het Nova College. Buiten bloeien de mensen op, worden ze blij en werken ze zij aan zij in de tuin, iedereen naar kunnen. De oogst gaat mee naar de kantine en wordt bijvoorbeeld verwerkt in de lunch of gebruikt voor een lekkere kop thee. Want eten en drinken doen de ouderen ook veel beter als ze hun eigen oogst kunnen verwerken.  Na de lunch is er dan creatieve activiteit, die gekoppeld is aan de natuur.

Kunstproject
Zo is er een kunstproject gekoppeld aan de tuin, waarbij de Haarlemse keramiste Liselore Halink met een groep ouderen een theeservies ontwerpt. Plantaardig materiaal uit de Zintuigentuin wordt verwerkt  in het glazuur. Hierdoor wordt de tuin letterlijk opgenomen in het servies. En dit unieke Zintuigentuin-theeservies wordt dan vervolgens op de tuin gebruikt voor een heuse theeceremonie met de mensen uit de buurt.

Erika bruist van de ideeën, maar geld is vaak een knelpunt. Subsidies worden veelal voor een jaar gegeven en het kost veel tijd om hulpbronnen te vinden. Ze is bezig met een tweede boek en een tweede tuin. ‘Juist de generatie waardoor wij alles kunnen doen, heeft te maken met bezuinigingen in de zorg. Mensen zakken weg in lethargie, ik moest er wat aan doen’, aldus Erika. ‘Tijdens onze projecten zien wij mensen opleven, genieten van het buiten zijn, de kunstzinnige activiteiten en van de ontmoetingen met mede-deelnemers en bezoekers. We creëren waardevolle contacten, belevingen en plezier.

Ook zin in een creatief groen-project? Kijk op de site van Zaaigoed, zij zaaien ook hun ideeën.

Anniek Kramer
Schreef het boek ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘, samen met Marcelle Mulder. Wij geven ook workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers over contact maken met en op bezoek gaan bij mensen met dementie. Klik hier.

DEEL dit bericht alsjeblieft via Facebook en/of LinkedIn. De knoppen daarvoor vind je onder dit bericht op mijn site. Klik hier.
Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Klik op de site op ‘Volg dementie'(in de rechterkolom bovenaan) en vul je mailadres in.

 

Levensverhaal centraal bij dementie

 Ieder mens heeft een unieke geschiedenis. Iemand met dementie vergeet die eigen geschiedenis. Steeds verder brokkelt het geheugen af. Een foto of een vraag, kan een herinnering weer levend maken en zo kan er genoten worden van een moment van herkenning samen. Een levensboek met informatie is daarbij handig. 

Als een nieuwe bewoner in een zorginstelling komt wonen, wordt er veelal medische informatie opgenomen in het dossier. Maar echt contact ontstaat doordat je iemand kent en kunt aansluiten bij zijn of haar belevingswereld. In het zorgleefplan is niet altijd even veel ruimte voor de levensgeschiedenis. En wie leest die informatie? Vrijwilligers kunnen sowieso niet in het dossier.

Om het levensverhaal van de bewoner vast te leggen zijn er diverse mogelijkheden. Dit kan bijvoorbeeld op themabladen, die ingevuld worden door de contactpersoon van de bewoner. Je kunt dit ook al eerder doen, samen met diegene die het verleden aan het vergeten is. Voeg bladen met foto’s toe en handig is het om de namen met plakkertjes erbij te zetten, zodat iemand niet hoeft te raden.

Ben je geïnteresseerd in een in te vullen ‘levensboek’? Vul het formulier hieronder in en ik stuur een invulboek (voor eigen niet commercieel gebruik) naar je toe. AANVRAGEN IS NIET MEER MOGELIJK.

Een boek kopen kan ook bijvoorbeeld via MéMé (18,50). Klik hier of hier.

Een andere leuke manier om wat vaker – via een filmpje – aanwezig te zijn in het leven van je naaste met dementie zag ik onlangs op Youtube. Klik hier.

Samen genieten van en  met elkaar. Daar gaat het om!

Anniek Kramer
Schreef het boek ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘, samen met Marcelle Mulder. Wij geven ook workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers over contact maken met en op bezoek gaan bij mensen met dementie. Klik hier.

DEEL dit bericht alsjeblieft via Facebook en/of LinkedIn. De knoppen daarvoor vind je onder dit bericht op mijn site. Klik hier.
Mijn wekelijkse blog in je mailbox? Klik op de site op ‘Volg dementie'(in de rechterkolom bovenaan) en vul je mailadres in.

Cadeautjes bij dementie (2)

Een verjaardag, een feestje? Waar doe je iemand met dementie plezier mee? Want ook voor mensen met dementie is het leuk om verrast te worden en een cadeautje tevoorschijn te zien komen.
Er zijn vele mogelijkheden, ik noem er een aantal:

Muziek: muziek kan heel bijzondere reacties teweeg brengen bij mensen en zeker ook bij mensen met dementie. Dus bedenk wat iemands favoriete muziek is of was toen iemand een jaar 15 tot 25 was en zet die muziek op een muziekdrager (mp 3 speler). Een mooie hoofdtelefoon erbij maakt het cadeau natuurlijk duurder, maar dan kan iemand ook ongestoord naar de muziek luisteren. Een aansluiting voor 2 koptelefoons (of een splitter) erbij en jullie kunnen samen luisteren.

Boeken: samen kijken in een fotoboek kan veel plezier opleveren. Herkenbare plaatjes, waar je je herinneringen bij vertelt en zo samen teruggaat naar vroeger. Zoek bijvoorbeeld een boek uit met foto’s van de omgeving waarin iemand is opgegroeid of met veel foto’s van vroeger (bv klik hier). Of een boek met kunstplaatjes waar je ieder een mooi kunstwerk in kunt uitzoeken.

Geurtjes: een lekker geurtje, wie houdt daar niet van? Ken je de favoriete geur van je naaste? Denk ook aan welke geuren iemand vroeger prettig vond. Je kunt ook je eigen geuren meenemen en iemand laten ruiken en kiezen.

Bloemen: Zeg het met bloemen! Bloemen staan vrolijk en als ze geuren is het ook fijn om er aan te ruiken. Een gemengd boeket kan je ook samen bespreken door te bekijken welke bloemen er in het boeket zitten. Bloemen kun je ook per post versturen en je kunt er ook een abonnement op nemen. Dus kun je ze niet brengen? Stuur ze dan op.

Kleurboeken en kleurpotloden: kleuren was vroeger iets voor kinderen, maar de laatste jaren zijn er heel veel kleurboeken verschenen voor volwassenen. Van kleuren wordt je rustig. Let er op dat het niet te kleine invulvakjes zijn, want mensen met dementie kunnen vaak niet zo goed meer zien.

Spelletjes: domino met cijfers, of makkelijker nog met kleuren, kun je misschien nog samen spelen. Hoe groter de dominostenen, hoe makkelijker het is. Leuk om meteen samen uit te proberen. Andere spelletjes kan natuurlijk ook. Samen bingo doen? Een puzzel maken? Ganzeborden? Zoek uit wat je samen nog kunt doen.

Een bezoek van bijvoorbeeld de Careclowns: plezier gegarandeerd! Of van iemand die oude liedjes zingt.

In ons boek ‘Op bezoek bij een dierbare met dementie’, vind je meer dan 60 ideeën om samen te genieten.

Ter informatie laat ik jullie weten dat vanaf volgende week mijn blog op zondag zal verschijnen.

Anniek Kramer
Samen met Marcelle Mulder auteur van het boek ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘. Wij geven ook workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers over contact maken met en op bezoek gaan bij mensen met dementie. Klik hier.

 

Dementie: 10 ideeën om naasten te betrekken

Het krijgen van bezoek is voor iemand die woont in het verpleeghuis heerlijk. Een bekend gezicht, wat fysieke warmte, samen iets doen, gezien worden. Dus hoe voorkom je dat door de verhuizing naar het verpleeghuis de kring van naasten steeds kleiner wordt? Hoe bereik je ‘het hele netwerk’ van een nieuwe bewoner?

Over die vraag brainstormden we op het congres ‘In voor Mantelzorg’. De volgende ideeën kwamen naar voren:

1. Breng zo vroeg mogelijk het sociale netwerk in kaart (ook wel ecogram genoemd). Liefst al bij de inschrijving of bij de eerste kennismaking. Vraag na wie wat doet met of voor de persoon met dementie: familie, buren, vrienden, oud collega’s, mensen van de kerk of van verenigingen. Vraag adres, mailadres en telefoonnummer.
2. Fijner is nog als je dit gesprek kunt voeren bij je toekomstige bewoner thuis, dus voor de verhuizing.
3. Nodig deze naasten actief uit om deel te nemen aan activiteiten. Kijk daarbij naar de informatie die je hebt over wat mensen eerder samen deden.
4. Wees gastvrij: leg de ‘visite’ uit waar ze hun jas kwijt kunnen, waar ze thee en koffie kunnen krijgen of waar alles ligt als ze het zelf kunnen zetten, waar ze vragen kunnen stellen, waar de toilet is etc. Bied de mogelijkheid om mee te eten. Bedenk hoe jij met bezoek bij jou thuis om zou gaan.
5. Stuur met en namens de bewoner eens een kaartje naar bijvoorbeeld een kleinkind met een uitnodiging om langs te komen.
6. Organiseer familieavonden, waardoor de mensen die vaker komen elkaar beter leren kennen. Dat geeft hen steun en meer bereidheid om te komen.
7. Organiseer workshops voor naasten (klik hier) waarbij ze informatie krijgen over dementie en over écht contact maken met mensen met dementie.
8. Zorg voor spelletjes (bv. kleurendomino), muziekinstrumenten, een sjoelbak, liedjesboeken, een duofiets, verfspullen, kortom materialen waarmee mensen die op bezoek kunnen met hun naaste iets kunnen doen.
9. Vraag de bezoekers van overleden bewoners of ze zich als vrijwilliger willen blijven inzetten voor de andere bewoners.
10. Richt een ‘vrienden van (naam afdeling)’ op en vraag of mensen daar lid van willen worden. Zulke groepen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het organiseren van uitjes en het bijeen brengen van geld.

Anniek Kramer
Samen met Marcelle Mulder auteur van het boek ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘. Wij geven ook workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers over contact maken met en op bezoek gaan bij mensen met dementie. Klik hier.

DEEL dit bericht alsjeblieft via Facebook en/of LinkedIn. De knoppen daarvoor vind je onder dit bericht op mijn site. Klik hier.
Om mijn wekelijkse blog te in je mailbox te ontvangen kun je op de site (in de rechterkolom bovenaan) op ‘Volg dementie’ klikken.

Boek: ‘Bezielde jaren’ over zingeving

Bezielde jaren is een boek dat inspireert bij het organiseren van zingevingsactiviteiten met ouderen en hun naasten. Er worden 12 levensthema’s uitgewerkt, die je kunt gebruiken om in gesprek te raken met ouderen.  

Marcelle Mulder, met wie ik het boek ‘Op bezoek bij een dierbare met dementie’ (februari 2016) schreef, heeft een productief jaar achter de rug. Eind 2016 verscheen het boek ‘Bezielde jaren’, dat zij schreef met Janke Jeltsje van Dijk en Trijntje Scheeres-Feitsma.

Het is een boek dat je helpt om in de ouderenzorg structureel aandacht te besteden aan zingeving: dat wat het leven de moeite waard maakt. Om verbinding aan te gaan met het levensverhaal van ouderen, met hun ziel, met hun én onze eigen bronnen van levenskracht en zingeving. Wie oud is moet zich continue verhouden tot alles wat er niet meer is en wat niet meer kan. Juist dan is het fijn als er tijd en ruimte is voor het samen met anderen terugkijken, vertellen en beleven. Dat is dus vaak wat anders dan de activiteiten die op pure ontspanning gericht zijn, al zijn die activiteiten misschien goed in te passen in de thema’s.

De 12 thema’s (bijvoorbeeld Rust en inkeer, Liefde, Loslaten, Ontmoeten) worden stuk voor stuk voorzien van een aantal vaste rubrieken: een introductie op het thema, ideeën voor het inrichten van een sfeertafel, ideeën voor het organiseren van activiteiten rondom het thema, je vindt er voorbeelden van gespreksvragen, gedichtjes, verhalen, muziek en films die passen bij het thema.
Bovenal wordt aandacht gevraagd om dergelijke thema’s vorm te geven vanuit een gelijkwaardige relatie met de naasten en vrijwilligers. Dus niet: ‘Wij organiseren iets en wilt u wat trouwfoto’s meenemen’, maar ‘we willen graag samen nadenken over het vormgeven van dit thema’. Daar ligt misschien nog wel de grootste uitdaging, maar ook daar wordt in het boek aandacht aan besteed.

Te koop voor 29,50 bij Perspectief uitgevers of in de boekhandel.

Anniek Kramer
Samen met Marcelle Mulder auteur van het boek ‘OP BEZOEK BIJ EEN DIERBARE MET DEMENTIE, met ruim 60 ideeën om samen te genieten‘. Wij geven ook workshops voor familie, verzorgenden en vrijwilligers over contact maken met en op bezoek gaan bij mensen met dementie. Klik hier.

Ik Hoop dat je dit bericht wilt DELEN via Facebook en LinkedIn. De knoppen daarvoor vind je onder dit bericht op mijn site. Klik hier.
Om mijn wekelijkse blog te in je mailbox te ontvangen kun je op de site (in de rechterkolom bovenaan) op ‘Volg dementie’ klikken.